Η διαμεσολάβηση είναι μία εναλλακτική μέθοδος εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, στην οποία τα μέρη με τη συνδρομή του διαμεσολαβητή, ενός εξειδικευμένου τρίτου, ανεξάρτητου, αμερόληπτου και ουδέτερου ως προς τα μέρη προσώπου επιχειρούν να καταλήξουν σε μία αμοιβαία αποδεκτή, ικανοποιητική και βιώσιμη διευθέτηση της διαφοράς τους, η οποία αποτυπώνεται σε γραπτή συμφωνία και η οποία, εφόσον κατατεθεί στο αρμόδιο Πρωτοδικείο, έχει την ισχύ δικαστικής απόφασης Ο διαμεσολαβητής δεν έχει την εξουσία να αποφασίσει, αλλά βοηθά τα μέρη να επιλύσουν τα ίδια τις διαφορές τους. Με τη διαδικασία της διαμεσολάβησης μπορούν να επιλυθούν όλες οι διαφορές ιδιωτικού δικαίου, εφόσον τα μέρη έχουν την εξουσία να διαθέτουν το αντικείμενο της διαφοράς τους και συμφωνήσουν να υπαχθούν στη διαδικασία αυτή, καθ’ ότι διακρίνεται για τον εκούσιο χαρακτήρα της.
Τα κυριότερα πλεονεκτήματα της διαμεσολάβησης είναι η ταχεία επίλυση της διαφοράς και η εξοικονόμηση χρόνου, καθώς ολοκληρώνεται σε σύντομο χρονικό διάστημα, το μικρότερο κόστος συγκριτικά με έναν μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα και το απόρρητο της διαδικασίας, δεδομένου ότι διεξάγεται σε ένα πλαίσιο εχεμύθειας και εμπιστευτικότητας, που δεν επιτρέπει τη δημοσιοποίηση από τους συμμετέχοντες πληροφοριών, οι οποίες προέκυψαν κατά τη διαδικασία της διαμεσολάβησης.
Οικογενειακή διαμεσολάβηση
Στο οικογενειακό δίκαιο αντικείμενο της διαμεσολάβησης μπορούν να αποτελέσουν όλες οι προσωπικές και περιουσιακές σχέσεις που απορρέουν από τη διακοπή της συμβίωσης, όπως η επιμέλεια και η επικοινωνία με τα ανήλικα τέκνα, ο καθορισμός της διατροφής τους, η χρήση της οικογενειακής στέγης, η αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα.
Εμπορική διαμεσολάβηση
Η διαμεσολάβηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί στις εμπορικές διαφορές προκειμένου να επιτευχθεί μία λύση που να εξυπηρετεί τα συμφέροντα των εμπλεκόμενων μερών γρήγορα κι αποτελεσματικά, με απώτερο σκοπό την προστασία της εμπορικής φήμης τους. Η διαμεσολάβηση προσφέρεται για την ουσιαστική επίλυση διαφορών μεταξύ εταιρειών, εμπόρων και επιχειρήσεων, στα πλαίσια της άσκησης της δραστηριότητάς τους, αλλά και με πελάτες, συνεργάτες και προμηθευτές, αθέμιτο ανταγωνισμό, καταναλωτικές διαφορές.
Αστική διαμεσολάβηση
Στην κατηγορία αυτή υπάγεται πληθώρα ιδιωτικών διαφορών, όπως μισθωτικές και κληρονομικές διαφορές, διαφορές από ιατρική ευθύνη, μεταξύ ιατρών ή νοσοκομείων και ασθενών, διαφορές με ασφαλιστικές εταιρείες, προσβολής εμπορικών σημάτων και πνευματικών δικαιωμάτων.
Κτηματολογική διαμεσολάβηση
Αφορά την διαδικασία διόρθωσης ανακριβών πρώτων κτηματολογικών εγγραφών, εσφαλμένων γεωμετρικών στοιχείων και επίλυσης ζητημάτων κτηματολογικού και εμπράγματου δικαίου, όπως χρησικτησία, διανομή, συμφωνία αποκλειστικής χρήσης Στις κτηματολογικές διαφορές είναι υποχρεωτική η τήρηση της αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης (ΥΑΣ), η οποία διεξάγεται από εξιδεικευμένο κτηματολογικό διαμεσολαβητή, και σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας, ο διαμεσολαβητής συντάσσει πρακτικό επιτυχούς διαμεσολάβησης, το οποίο καταχωρείται στο κτηματολογικό φύλλο και ς διορθώνεται η ανακριβής εγγραφή στα Κτηματολογικά Βιβλία.
Τραπεζική / Χρηματοοικονομική διαμεσολάβηση
Στις διαφορές μεταξύ τραπεζικών ιδρυμάτων ή Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις και δανειοληπτών στόχος της διαμεσολάβησης είναι να βρεθεί εξωδικαστικά μία ικανοποιητική συμφωνία ρύθμισης οφειλών, ώστε ο οφειλέτης να μπορεί να ανταποκριθεί στους νέους όρους που θα διαμορφωθούν, προκειμένου να σώσει τα περιουσιακά του στοιχεία και τα τραπεζικά ιδρύματα να αποφύγουν την επέλευση ζημιών. Στις περιπτώσεις περαίωσης της διαδικασίας εξωδικαστικής ρύθμισης ως άκαρπης και κατάρτισης διμερούς σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών, σε σχέση με τις οφειλές προς τους χρηματοδοτικούς φορείς, ο οφειλέτης δύναται εντός δέκα ημερολογιακών ημερών από την περαίωση της διαδικασίας, να καταθέσει αίτημα υποβολής σε διαμεσολάβηση.
